16 lutego 2023 roku, na zaproszenie Sejmu i Senatu RP, zaprezentowaliśmy w Parlamencie RP obywatelski werdykt na temat rozwiązań problemu ubóstwa energetycznego. Wspólnie z Radą ekspertów Narady obywatelskiej o kosztach energii oraz panelistami i panelistkami przekazaliśmy rekomendacje panelu obywatelskiego.
Rozwiązania problemu ubóstwa energetycznego wypracowane podczas pierwszego ogólnopolskiego panelu obywatelskiego przedstawiliśmy w Sejmie podczas posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Gospodarki Zeroemisyjnej i Europejskiego Zielonego Ładu oraz w Senacie na połączonym posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej ds. Klimatu oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Poza zespołem Fundacji Stocznia – organizatora procesu – swoje stanowiska przedstawili także wspierający panel obywatelski ekspertki i eksperci z Instytutu Badań Strukturalnych, Habitat for Humanity Poland, Komitetu EAPN przy WRZOS, Pola Dialogu, jak również z-ca Prezydenta Rybnika i z-ca Wójta Górowa Iławeckiego.
W obu izbach parlamentu padło dużo ważnych słów i komentarzy – kilka razy usłyszeliśmy deklaracje, że werdykt obywatelski będzie poddany analizie przez resorty i instytucje, a następnie proponowane w nim rozwiązania konsultowane z organizatorami i uczestnikami procesu, aby ostatecznie mogły zostać wdrożone. – Nawet jeżeli wiedzieliśmy o niektórych rzeczach (rozwiązaniach – przyp. red.), to od dzisiaj możemy mówić jeszcze jedną rzecz – że to nie jest tylko nasz głos. To jest głos obywateli – podsumował naszą prezentację Senator Stanisław Gawłowski, Przewodniczący Nadzwyczajnej Komisji ds. Klimatu.
Wielu z obecnych polityków oraz przedstawicieli rządowych instytucji wyraziło chęć współpracy. Wśród tematów, w które mielibyśmy zostać zaangażowani jako organizatorzy procesu i reprezentacja panelistów, wskazano m.in. takie jak lepsza absorpcja środków z programów NFOŚiGW oraz wspólne planowanie dalszych działań (w tym dotyczących rewizji polityki energetycznej). Przewodnicząca Zespołu Jadwiga Emilewicz poinformowała także, że osobiście zwróci się z wnioskiem do Ministerstwa Klimatu i Środowiska z prośbą o włączenie zespołu panelu w konsultacje nad Krajowym planem na rzecz energii i klimatu. Zapowiedziała także mocniejsze zainteresowanie się pomysłem co-housingu dla seniorów, który został przeprowadzony w Rybniku, oferując interwencję legislacyjną i “nastrojenie instrumentów” do uruchomienia takiego projektu jeszcze w tym roku.
Usłyszeliśmy także wiele słów uznania dla samej metody panelu, jako rozwiązania systemowego. Zanim narzędzie to zostałoby ustawowo umocowane i wprowadzone na stałe do polskiej polityki, padły także deklaracje, że może mogłoby już wkrótce stanowić nieformalny tryb procesu legislacji. Wiceprzewodnicząca dwóch komisji: Nadzwyczajnej do spraw Klimatu oraz Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej senator Magdalena Kochan wyraziła nadzieję, że metoda angażująca obywateli zacznie być szerzej stosowana. Podkreśliła, że dzięki temu dialogowi wyraźnie widać, że potrzebne jest nowe podejście do polityki społecznej, nie opartej na systemie zasiłków, ale na systemie celowanej pomocy dla najbardziej potrzebujących, stworzonego z uwzględnieniem również takich kwestii, jak kryzys klimatyczny i energetyczny.
W posiedzeniach – poza przedstawiciel(k)ami Sejmu i Senatu – brali udział także zaproszeni goście m.in. Prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz przedstawiciele i przedstawicielki Ministerstw: Klimatu i Środowiska, Rodziny i Polityki Społecznej, Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, Urzędu Regulacji Energetyki czy Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego, a także Związek Miast Polskich i Związek Powiatów Polskich. Przysłuchiwali się wnioskom płynącym z panelu obywatelskiego i także od nich mogliśmy usłyszeć poważne deklaracje związane z obywatelskim werdyktem – ma być brany pod uwagę przy tworzeniu programów skierowanych do osób dotkniętych ubóstwem energetycznym.
Mamy nadzieję, że deklaracje współpracy będą zrealizowane. Jesteśmy gotowi by kontynuować rozmowy ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, by zapewnić “sprawczość” temu procesowi, a umocowane społecznie rekomendacje były wzięte pod uwagę w tworzeniu strategii i polityk publicznych.
Zobacz także: